Để hoạt động hợp pháp, các quán ăn và dịch vụ ăn uống phải được cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho quán ăn (hay còn gọi là giấy phép VSATTP). Đây là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, xác nhận cơ sở kinh doanh đáp ứng các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của Luật An toàn thực phẩm. Giấy phép này không chỉ đảm bảo uy tín và tạo niềm tin cho khách hàng mà còn là điều kiện bắt buộc để tránh bị xử phạt hành chính nếu kinh doanh không đảm bảo an toàn thực phẩm.
Điều kiện an toàn thực phẩm cho quán ăn
Để đủ điều kiện cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho quán ăn, quán ăn cần đáp ứng một số yêu cầu cơ bản về cơ sở vật chất và vệ sinh. Theo hướng dẫn của trang Atvstp.org.vn, các tiêu chí chính bao gồm:
- Bố trí khu vực hợp lý: Khu vực chế biến, sơ chế và phục vụ thức ăn được bố trí khoa học, tuân thủ nguyên tắc một chiều (thức ăn sống và chín được phân tách rõ ràng).
- Hệ thống bồn rửa và vệ sinh: Trang bị đủ bồn rửa tay, bồn rửa dụng cụ và bồn rửa chén riêng biệt để đảm bảo nhân viên có thể vệ sinh tay và dụng cụ trước/sau khi xử lý thực phẩm.
- Phòng chống côn trùng, động vật: Quán phải có màn chống côn trùng hoặc lưới chắn, đóng kín cửa ra vào, đảm bảo không có ruồi, côn trùng, chuột… tiếp xúc với thực phẩm.
- Chiếu sáng và thông gió tốt: Khu vực chế biến cần đủ ánh sáng, thông thoáng để thực hiện công việc an toàn. Hệ thống đèn chiếu sáng phải hoạt động tốt, giúp kiểm tra chất lượng thực phẩm dễ dàng.
- Dụng cụ chứa đựng an toàn: Các dụng cụ đựng và bảo quản thực phẩm (thớt, hộp đựng, tủ bảo quản, tủ mát, tủ đông) phải có nắp đậy kín, đảm bảo thực phẩm không bị nhiễm bẩn và chất lượng.
- Sàn, tường và bề mặt sạch sẽ: Sàn, tường, bàn ghế trong quán ăn không bị thấm dột, dễ dàng lau rửa. Phải thường xuyên khử khuẩn bề mặt chế biến.
- Nguồn nước đảm bảo: Nước sử dụng để chế biến và rửa thực phẩm phải là nước sạch, đạt tiêu chuẩn vệ sinh (nước máy thành phố hoặc nước khoáng an toàn).
(Hình minh họa: Khu vực sơ chế và bảo quản thực phẩm trong bếp đảm bảo an toàn VSATTP)
Thủ tục xin cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho quán ăn
Quy trình xin giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm cho quán ăn gồm các bước chính sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy phép
Chủ quán ăn cần soạn đầy đủ hồ sơ theo quy định của cơ quan quản lý. Hồ sơ bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm (mẫu do cơ quan thẩm quyền quy định).
- Bản sao công chứng Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (hoặc Giấy phép kinh doanh) có ngành nghề kinh doanh dịch vụ ăn uống.
- Bản thiết kế mặt bằng cơ sở và sơ đồ quy trình sản xuất – sơ chế thực phẩm, mô tả chi tiết khu vực bếp, lưu kho, phục vụ.
- Bản tự thuyết minh cơ sở vật chất, trang thiết bị và dụng cụ đảm bảo điều kiện VSATTP.
- Giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp chế biến thực phẩm (do cơ sở y tế cấp huyện trở lên).
- Giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa tập huấn kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm của chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp chế biến.
- Bản cam kết bảo đảm VSATTP theo mẫu (cam kết thực hiện các quy định về ATTP tại cơ sở).
Bước 2: Nộp hồ sơ và thẩm định hồ sơ
Sau khi chuẩn bị xong hồ sơ, quán ăn nộp tại cơ quan có thẩm quyền quản lý ATTP địa phương. Đối với quán ăn và nhà hàng, hồ sơ thường được nộp tại Chi cục Vệ sinh ATTP trực thuộc Sở Y tế tỉnh/thành phố (tùy theo địa bàn). Cơ quan cấp phép sẽ thẩm định hồ sơ trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Nếu hồ sơ còn thiếu hoặc chưa đúng quy định, cơ quan sẽ yêu cầu chủ quán bổ sung, hoàn thiện. Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan cấp phép sẽ tiến hành đánh giá thực tế cơ sở.
(Hình minh họa: Nhân viên chi cục VSATTP kiểm tra điều kiện vệ sinh tại quán ăn)
Bước 3: Kiểm tra thực tế tại cơ sở
Cơ quan chức năng sẽ cử đoàn kiểm tra xuống quán ăn để đánh giá trực tiếp điều kiện bảo đảm VSATTP. Trong vòng 5 ngày làm việc, đoàn sẽ kiểm tra các hạng mục: cơ sở vật chất, quy trình chế biến, lưu trữ, sức khỏe nhân sự, v.v. Nếu quán ăn đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định, Giấy chứng nhận vệ sinh ATTP sẽ được cấp. Trong trường hợp phát hiện vi phạm (ví dụ: bếp không đảm bảo vệ sinh, thực phẩm không bảo quản đúng cách), cơ quan cấp phép sẽ yêu cầu khắc phục hoặc có thể xử lý vi phạm theo Nghị định (bao gồm phạt tiền, tạm đình chỉ).
Bước 4: Cấp giấy phép và hiệu lực giấy phép
Khi hồ sơ và điều kiện thực tế đạt yêu cầu, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm sẽ được cấp và có giá trị trong 3 năm kể từ ngày cấp. Chủ quán ăn phải cam kết duy trì các điều kiện ATTP đã được thẩm định. Trước khi giấy phép hết hạn, cơ sở cần làm thủ tục gia hạn tương tự để tiếp tục hoạt động. Sau khi cấp giấy, cơ quan chức năng tiếp tục thanh tra, kiểm tra định kỳ; nếu quán ăn vi phạm các quy định VSATTP trong quá trình hoạt động, giấy phép có thể bị thu hồi.
Vai trò của Sở ATTP TP.HCM và đơn vị tư vấn
Tại thành phố Hồ Chí Minh (và các tỉnh thành), Sở An toàn thực phẩm TP.HCM là cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm quản lý, cấp phép và giám sát toàn bộ công tác ATTP trên địa bàn. Theo Nghị quyết và Quyết định của UBND TP, Sở ATTP trực thuộc UBND TP.HCM, phối hợp với các Sở ngành và chính quyền địa phương để tiếp nhận hồ sơ, cấp giấy phép và thanh tra các cơ sở ăn uống. Cụ thể, Chi cục Vệ sinh ATTP thuộc Sở Y tế TP.HCM có thẩm quyền cấp giấy cho quán ăn, nhà hàng và các cơ sở dịch vụ ăn uống trên địa bàn.
Bên cạnh đó, các đơn vị tư vấn chuyên ngành như Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam (ATVSTP) cung cấp giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ và tuân thủ quy định ATTP. Công ty này thành lập từ năm 2008 với đội ngũ chuyên gia am hiểu luật ATTP, cung cấp tư vấn toàn diện từ khâu soạn hồ sơ đến giám sát quy trình sản xuất cho các cơ sở kinh doanh thực phẩm. Website chuyên ngành Atvstp.org.vn do đơn vị này vận hành là kênh cập nhật thông tin, thủ tục và quy định mới nhất về ATTP tại TP.HCM, Bình Dương, Hà Nội và các tỉnh khác. Chủ quán ăn có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết, các mẫu biểu và văn bản liên quan trên trang này để đảm bảo thủ tục cấp giấy phép được thuận lợi nhất.
Việc xin được giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho quán ăn không chỉ giúp quán ăn hoạt động hợp pháp mà còn tăng cường uy tín với khách hàng. Trước và sau khi cấp phép, cơ sở nên phối hợp chặt chẽ với Chi cục VSATTP hoặc công ty tư vấn uy tín để đảm bảo luôn tuân thủ điều kiện ATTP và cập nhật kịp thời các quy định pháp luật mới nhất.
